Y.Yacoel, Memoirs / Γ.Γιακοέλ, Απομνημονεύματα

• Y. Yacoel – Memories 1941-1943; ed.Paratiritis 1993

• Γ.Γιακοέλ – Απομνημονεύματα 1941-1943; εκδ.Παρατηρητής 1993

Συγγρ. : Γιακοέλ, Γιομτώβ
Επιμελ. : Αμπατζοπούλου, Φραγκίσκη
123Σελ. Μαλακό εξώφυλλο 21χ14
ISBN : 960-260-757-2
1993-1 Θεσσαλονίκη
Γλώσσα : Ελληνικά,

Ελληνικά:

Εξέχον μέλος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, ο Γιομτώβ Γιακοέλ υπήρξε για 20 χρόνια νομικός της σύμβουλος και ασχολήθηκε με την πολιτική σε κοινοτικό και εθνικό επίπεδο. Επιπλέον υπήρξε από τους πιο σημαντικούς εντεταλμένους της Κοινότητας στις σχέσεις της με το Ελληνικό Κράτος και έτσι υπήρξε παρόν σε όλα τα σημαντικά γεγονότα της εποχής.

Τα απομνημονεύματα του καλύπτουν την περίοδο μεταξύ Απριλίου 1941, όταν η γερμανική Κατοχή μόλις είχε ξεκινήσει και τελειώνουν την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου του 1943 όταν το πρώτο βαγόνι μεταφοράς ζώων που περιείχε 2800 θεσσαλονικείς εβραίους ξεκίνησε για το Άουσβιτς. Και ο ίδιος εκτοπίσθηκε και δούλεψε στα ζοντερκομάντο, (την μεταφορά των πτωμάτων από τους θαλάμους αερίων στα κρεματόρια) – εκτελέσθηκε τον Απρίλιο του 1944.

Τα απομνημονεύματα του καλύπτουν όλες τις φάσεις της γερμανικής Κατοχής: τους ανθρώπους που τοποθέτησαν οι γερμανοί ως επικεφαλείς της Κοινότητας και τις αποτυχίες τους, τον αμφιλεγόμενο ρόλο του Αρχιραβίνου Κόρετζ, τους χιλιάδες εβραίους που είχαν επιταχθεί για καταναγκαστική εργασία στις ελληνική επαρχία και πέθαναν από ελονοσία, τα λύτρα που ζήτησαν οι γερμανοί για να τους απελευθερώσουν, τον ρόλο των ελληνικών Αρχών στην καταστροφή του νεκροταφείου, τα αντιεβραϊκά μέτρα των γερμανών και την ανάμεικτη αντίδραση του χριστιανικού πληθυσμού.

Το εξαιρετικό προσόν αυτού του βιβλίου είναι οτι δεν είναι επηρεασμένο από την μετέπειτα γνώση των γεγονότων. Αποτυπώνει με ακρίβεια και νηφαλιότητα τις σκέψεις, φόβους, ελπίδες και το κλίμα της εποχής χωρίς την πλήρη γνώση της γενοκτονίας που συνέβαινε εκείνη την στιγμή. Κατά την γνώμη μου είναι μια από τις πιο σημαντικές μαρτυρίες για την εξόντωση της εβραϊκής κοινότητας στην Θεσσαλονίκη και πραγματικά ανοίγει τα μάτια για το κλίμα της εποχής. Να σημειωθεί επίσης η εξαιρετική εισαγωγή της Φραγκίσκης Αμπατζοπούλου που συνοπτικά καταφέρει να παρουσιάσει τα κομβικά σημεία του ελληνικού Ολοκαυτώματος στα ιστορικά πλαίσια της εποχής,

English:

A prominent member of the Jewish Community of Thessaloniki, Yomtov Yacoel was for 20 years its legal adviser and involved in communal and national politics. He was one of the most important emissaries of the Community when dealing with the Greek State and thus he was involved first hand in all the major events of the era.

His memoirs cover the period between the April of 1941,when the german occupation of Greece had just began, and the first week of March of 1943, just a week before the first cattle train containing 2.800 Salonica Jews parted for Auschwitz. He himself was deported there, where he worked at the sonderkomando (the jews who transported the dead from the gas chambers to the crematoriums); he was shot on April 1944.

In his memoirs he deals with all the phases of the german occupation: the men that the germans put in charge of the Community and their failures, the role of the archirabbi Koretz, the thousands of jews who were commandeered into forced labor in the greek provinces and died of malaria, the ransom that the germans demanded to set them free, the anti-jewish attitude of the greek General Governor, the role of the greek authorities in the destruction of the jewish cemetery of Thessaloniki, the antisemitic measures of the germans and the mixed reaction of the christian population.

The extreme value of the book lies in the fact that it is untouched by a later knowledge of the events. It portrays accurately and with sobriety the thoughts, fears, hopes and the climate of the period without the complete knowledge of the genocide that was in act. In my eyes it is one of the most important testimonies on the extermination of the Jewish Community of Thessaloniki and a true eye-opener on the climate of that time. To be noted Fragiskis Abatzopoulou’s excelent introduction which succeeds in presenting concisely the key points of the greek Shoah/Holocaust in the historic context of the era.