Ελληνοεβραίοι στην Γαλλία στο Ολοκαύτωμα/ Greek Jews in France during the Shoah

Ελληνικά (english translation follows)

Ελληνίδα Εβραία που μόλις έφτασε στο Μπίρκεναου/Πηγή:USHMM

Ok, αυτό μάλλον είναι ενδιαφέρον για τους εβραίους αναγνώστες που ψάχνουν για ίχνη της οικογένειας τους ή/και ιστορικούς. Όπως γνωρίζουμε σημαντικός αριθμός εβραίων της Ελλάδας αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την χώρα του στις αρχές του αιώνα λόγω των δυσμενών πολιτικών και οικονομικών συνθηκών που είχαν επικρατήσει, (άλλωστε το ίδιο συνέβαινε και σε χιλιάδες χριστιανούς που εγκατέλειπαν την Ελλάδα για παρόμοιους λόγους). Το μεγαλύτερο μέρος κατευθύνθηκε προς την Γαλλία λόγω της γαλλικής κουλτούρας που είχε αναπτυχθεί χάρη στο εκπαιδευτικό έργο της Alliance Universalle Israelite.

Αναμενόμενο οπότε είναι οτι σημαντικό μέρος των 85.000 γάλλων εβραίων που δολοφονήθηκαν από τους γερμανούς κατάγονταν από τις μεγάλες εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας. Μάλιστα αξίζει να σημειωθεί οτι εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό των εβραίων που πέρασαν από το στρατόπεδο του Ντρανσύ, που αποτελούσε το βασικό κέντρο συγκέντρωσης πριν αποσταλούν στα στρατόπεδα εξόντωσης, δεν είχε γεννηθεί στην Γαλλία μιας και η δωσίλογη γαλλική κυβέρνηση έστελνε πρώτα τους μη-γηγενείς σε σχέση με τους αυτόχθονες Γάλλους Εβραίους.

Η Γαλλική Δημοκρατία έχει αναλάβει την πρωτοβουλία να δώσει ένα όνομα στους συνολικά περίπου 115.500 γάλλους που δολοφονήθηκαν και έτσι μπορούμε και έχουμε τα ονόματα 693 ατόμων ελληνικής καταγωγής, (πλήρης λίστα εδώ), που αντιπροσωπεύουν ένα δείγμα 55.371 δολοφονηθέντων. Από αυτούς 685 είναι εβραίοι και 8 χριστιανοί, (πολιτικοί κρατούμενοι κρίνοντας από τους τόπους εξόντωσης – ενώ οι εβραίοι δολοφονήθηκαν κυρίως στο Άουσβιτς αλλά και σε μαζικές εκτελέσεις στις Βαλτικές χώρες). Περίπου 600 είναι εβραίοι από την Θεσσαλονίκη, ενώ οι υπόλοιποι είναι από τη Χίο, Βέροια, Δράμα, Αρτα, Ρόδο, Καβάλα, Κέρκυρα,  Ιωάννινα, Αθήνα, Ξάνθη, Βόλο, Φούρνους (;), Κομοτηνή – ενώ υπάρχουν και 2/3 από Επισκοπή, Σηλυβρία, Αδριανούπολη.

Η λίστα έχει ορισμένα λάθη: το Αρδίτη εμφανίζεται ως Arditti και Ardity, το Bengas είναι μάλλος Μπέγας, το Μπενρουμπή υφίσταται ως Ben Ruby κ.ο.κ. Είναι όμως εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και συμπληρώνεται, με λίγη προσπάθεια, από λίστες που θα βρείτε σε αυτόν τον ιστότοπο. Το πρόβλημα είναι οτι ο συγκεκριμένος δε λειτουργεί σωστά και καλύτερα είναι να κάνετε ένα site-specific Google search με τα ονόματα που σας ενδιαφέρουν, (πχ Cohen site:http://www.not-the-germans-alone.org). Επιπλέον πληροφορίες θα βρείτε από την λίστα στο sephardicstudies.org που βασίζεται στο βιβλίο του Κλαρσφελντ.

Ετσι η Ραχήλ Ματαράσσο, που γεννήθηκε στις 25/1/1917 στην Θεσσαλονίκη και πέθανε στις 29/4/1944 στο Αουσβιτς, εμφανίζεται στην δεύτερη λίστα και τρίτη λίστα αλλά όχι στην πρώτη. Ομως ο Ισαάκ Βαένα εμφανίζεται και στις τρεις λίστες και συνδυάζοντάς τες μαθαίνουμε οτι γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου του 1900 στην Θεσσαλονίκη, ζούσε στην Αβινιόν όπου και συνελήφθη στις 6 Απριλίου του 1944. Στις 20 Απριλίου μπήκε στο στρατόπεδο του Ντρανσύ και στις 15 Μαΐου μεταφέρθηκε με το κονβόϊ νούμερο 73 στο Κάουνας της Λιθουανίας και δολοφονήθηκε την ίδια ημέρα που έφτασε στις 20 Μαΐου 1944.

Υπενθυμίζω οτι αυτοί οι 1000+ (;) ελληνοεβραίοι δεν συμπεριλαμβάνονται στους περίπου 55/65.000 έλληνες εβραίους που ζούσαν στην Ελλάδα και δολοφονήθηκαν είτε στα καταναγκαστικά έργα στην Ελλάδα, είτε στα στρατόπεδα εξόντωσης στην Πολωνία, την Γερμανία και Αυστρία. Ελπίζω πάντως να βοηθήσει τους αναγνώστες που ψάχνουν πληροφορίες για τις οικογένειες τους.

English

Greek Jewish woman who just arrived in Birkenau /Source:USHMM

This post is probably of interest only for the Jewish readers who seek tracks of their family and/or historians. As we know a significant number of Jews left Greece in the beginning of the century due to the difficult political and economical situation, (as many thousands of Christians did at that time). Among the major destinations was France due to the french influence of the Alliance Universalle Israelite.

It is only to be expected that an important part of the 85.000 French Jews who were murdered by the Germans were derived from the major Jewish communities of Greece. It should be noted that an extremely high percentage of the Jews who passed from the Drancy camp before being deported to the various death camps, weren’t born in France since the collaborationist french government favorited them over native French-Jews.

The French Republic has undertaken the task to give a name to the 115.500 French men and women  deported and murdered and this way we have the names of 693 people of greek background, (a complete list can be found here), which derive from a sample of 53.751 persons. 685 of them are Jews and 8 are Christians, (political prisoners judging from the camp in which they died – Jews died mainly in Auschwitz and in mass executions in the Baltic states). About 600 are from Salonica, while the rest come from Chios, Veria, Drama, Arta, Rhodes, Kavala, Corfu, Ioannina, Athens,Xanthi, Volos, Fournous (?), Komotini and a couple from Episkopi, Silivria and Adrianople.

The list has some mistakes: from Αρδίτη which appears both as Arditti and Ardity, Bengas is probably Μπέγας etc. Still, it is extremely interesting and with a little extra effort can be completed with complementary lists that can be found in this site. The problem is that the site doesn’t function correctly and it is preferable that a site-specific Google search is conducted instead, (for example: Cohen site:http://www.not-the-germans-alone.org). Additional info can be found in the list in sephardicstudies.org which is based on the Klarsfeld book.

This way Rachel Matarasso, born 25/1/1917 in Salonica and died on 29/4/1944 in Auschwitz, appears on the second and third list but not on the first. But Isaac Vaena appears in all of the three lists and this way we learn that he was born on the 15th of June 1900 in Salonica, he lived in Avignon and was arrested there on April the 6th 1944. He entered the Drancy camp on April the 20th and left it for Kaunas, Lithuania on May the 15th with convoy no73. He arrived on May the 20th and was murdered the same day he arrived.

I remind you that these 1000+ (?) Greek Jews are not among the 55/65.000 Greek Jews who were living in Greece and were murdered either in forced labor in Greece , or in extermination camps in Poland, Germany and Austria. In any case I hope that it helps those readers seeking information on their families.

Παλιές φωτογραφίες από την εβραϊκή κοινότητα της Κέρκυρας/Old photos of the Jewish community of Corfu

Οι φωτογραφίες δεν είναι δικές μου αλλά ανήκουν στον Γιώργο Ζούμπο και μπορείτε να τις βρείτε στο ενδιαφέρον ιστολόγιο του – τον ευχαριστώ για την άδεια αναδημοσίευσης. Επειδή όμως είναι ελαφρώς δύσκολο να εντοπιστούν ανάμεσα στις άλλες τις συγκέντρωσα και τις ανεβάζω εδώ. Με την σειρά θα δείτε τον Σάμη Βιτάλ να ψέλνει, παλιές φωτογραφίες της εβραϊκής συνοικίας συμπεριλαμβανομένης και μιας σπάνιας μετά από τους βομβαρδισμούς, 3 κετουμπά (γαμήλια συμβόλαια) και μια φωτογραφία από το εσωτερικό της Συναγωγής

The photos aren’t mine but are part of the personal record of Yorgos Zoubos and you can find them in his interesting blog – I thank him for permission to reproduce them here. Only because they are hard to locate I also publish them here; so here are some rare photos of the Jewish quarter in the 30’s plus one showing the destruction by the bombings, one with Sam Vital chanting,3 kettubot (marriage contracts) and one from the interior of the Synagogue.

(κλικ για φυσικό μέγεθος – click to endlarge)

Ο λίβελλος του αίματος στην Θεσσαλονίκη και στο Πορτ Σάϊντ / Blood Libel in Salonica and in Port Said.

Ελληνικά (english translation follows)

Κατά τύχη πριν αρκετό καιρό έπεσε στα χέρια μου μια συλλογή από ξένες εφημερίδες που αναφέρουν περιστατικά που αφορούν τους εβραίους στην Εγγύς Ανατολής στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ου.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση διάλεξα ένα απόσπασμα από τους The New York Times από τις 26 Ιουλίου 1903 που μπορείτε να δείτε εδώ στην αυθεντική μορφή του. Το άρθρο μιλάει για την προετοιμασία ενός ουκάζε από τον Τσάρο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας με σκοπό την προστασία από ρώσων εβραίων τις συνεχόμενες σφαγές των πογκρόμ, (η ειρωνεία βέβαια είναι ότι οι σφαγές συχνά ήταν σχεδιασμένες από την ίδια την κεντρική εξουσία).

Η ελπίδα ήταν ότι θα προσέφερε την ίδια προστασία που προσέφερε το φιρμάνι του Σουλτάνου στους εβραίους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και το οποίο εκδόθηκε μετά τους λίβελους του αίματος που προκάλεσαν τα διαβόητα πογκρόμ της Δαμασκού και της Ρόδου.

Ο αρθρογράφος αναφέρει οτι έκτοτε οι λίβελοι του αίματος ήταν λίγοι και θυμάται μόνο ένα περιστατικό πριν από 15 χρόνια, (δηλαδή περίπου το 1888), στην Θεσσαλονίκη. Τότε οι εβραίοι κατηγορήθηκαν από τον Μητροπολίτη ότι πήραν 2 μικρά χριστιανόπουλα για να πιούν το αίμα τους στις θρησκευτικές τελετές τους – ο αρθρογράφος ισχυρίζεται οτι χάρη στο φιρμάνι ο διοικητής της πόλης Γκαλίμπ Πασά κατάφερε να αποφύγει την επέκταση της αναταραχής  μέχρι που βρέθηκαν τα παιδιά στα χέρια μια καθολικής ιταλικής οικογένειας.

Προσωπικά στην συγκεκριμένη περίπτωση αμφιβάλλω για την πραγματική έκταση των επεισοδίων – ο εβραίοι της πόλης ήταν τόσοι πολλοί και τόσο δυναμικοί και οι χριστιανοί έλληνες τόσοι λίγοι που θα ήταν αδύνατη η δημιουργία εκτεταμένων ταραχών. Αντίθετα η μικρή ελληνική κοινότητα μπορούμε να πούμε οτι διακρίθηκε από την σχετική, για την εποχή βέβαια, μετριοπάθεια της χωρίς όμως όπως είδαμε να στερείται των απαραίτητων για την εποχή θρησκευτικών προκαταλήψεων – μια μετριοπάθεια που προβλημάτιζε τους κατοίκους του νεότευκτου Ελληνικού Βασιλείου.

Από την άλλη η περίπτωση του πογκρόμ στο Πορτ Σάϊντ της Αιγύπτου είναι πολύ διαφορετική. Το 1892 μέλη της ελληνικής παροικίας επιτίθενται σε ένα ή περισσότερους εβραίους και τους σκοτώνουν όταν διαδίδονται φήμες οτι ένα χριστιανόπουλο έχει απαχθεί και θυσιαστεί σε εβραικές τελετουργικές ανθρωποθυσίες. Παραθέτω το ίδιο το κομμάτι γιατί πιστεύω οτι έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μπορείτε να το βρείτε στην αυθεντική μορφή εδώ.

AN   ANTI-JEWISH   OUTRAGE.
CONFLICTING   ACCOUNTS  OF   A   MURDER AT   PORT   SAID.
BERLIN, April 6.—The Kreuz-Zeitung and the TageBlatt publish conflicting reports about an anti-Jewish outrage at Port Said.

The former paper accuses the Jews there of kidnapping a Greek child for sacrificial purposes and says the Greeks attacked and killed two Jews.

The Tageblatt’s story, which is the more probable one, states that some loafing Greeks, seeing Greek and Jewish children playing together, took advantage of this fact to attack a Jewish house, in which they killed an aged Jew, smashing his skull and breaking his ribs and legs, and then heaped insult on the corpse.

Published: April 7, 1892 Copyright © The New York Times

Δυο πράγματα να παρατηρήσουμε:
1. Οι ταραχές εμφανίζονται λίγο μετά από το πογκρόμ της Κέρκυρας, (όπως γνωρίζουμε η δολοφονία μια μικρής εβραίας προκαλεί δολοφονικό παροξυσμό στον χριστιανικό λαό της Κέρκυρας και την διάδοση φήμων οτι στην πραγματικότητα ήταν χριστιανή και την είχαν δολοφονήσει οι εβραίοι για να χρησιμοποιήσουν το αίμα της σε θρησκευτικές τελετές – κατά την διάρκεια των επεισοδίων δεκάδες εβραίοι δολοφονούνται και μόνο η απειλούμενη στρατιωτική παρέμβαση ξένων δυνάμεων σταματάει την σφαγή).

2. Το δεύτερο είναι οτι η πρώτη γερμανική εφημερίδα, η Kreuz-Zeitung, δεν αναφέρει απλώς το γεγονός αλλά και αυτή με την σειρά της υιοθετεί τους ισχυρισμούς οτι οι εβραίοι όντως πίνουν το αίμα των χριστιανόπουλων !

Οσο χαζή και απαρχαιωμένη σας φαίνεται η ιδέα των εβραϊκών ανθρωποθυσιών και οτι εγώ, ως αμπραβανέλ, μπορώ να σας αρπάξω για να σας πιω το αίμα μην είστε σίγουροι οτι ανήκουν στον 19ο αιώνα και δεν αποτελούν μέρος της σημερινής ελληνικής πραγματικότητας. Αυτό μπορεί να αφορά τον πρόεδρο ενός αντισημιτικού ελληνικού κοινοβουλευτικού κόμματος που κατηγορεί τους εβραίους οτι μυρίζουν αίμα όπως ο Γιώργος Καρατζαφέρης όπως στον Μεσαίωνα, μπορεί να αφορά μια λαϊκίστικη δεξιά εφημερίδα όπως την Απογευματινή ή μπορεί να αφορά και μια «εναλλακτική» και «προοδευτική» ιστοσελίδα όπως το tvxs.gr του Στέλιου Κούλογλου που με το τελευταίο ρεπορτάζ του αποδεικνύεται οτι αποτελεί την αριστερή λαικίστικη απάντηση στην Απογευματινή.

English

By sheer chance I happened to run by a collection of clippings by old foreign newspapers that report incidents that regard Jews in the Near East at the end of the 19th century and the beginnings of the 20^th.

In this case I selected a piece by The New York Times published on July, 26th 1903 that can be found in its original form here. It talks about an ukaz being issued by the Czar of the Russian Empire aiming to protect the Russian Jews by the continuous slaughtering of the pogroms, (the irony being that these pogroms were often organized by the State itself).

The hope was that it would offer the same kind of protection that a firman issued by the Sultan in 1840 guaranteed to the Jews of the Ottoman Empire after the blood libels that caused the infamous pogroms of Damascus and Rhodes.

The journalist reports that since then the blood libels had decreased and he remembered only of an incident 15 years ago, (ie about 1888), in «Salonika». The story was that the orthodox Bishop of accused Jews of taking 2 small christian children to drink their blood in their religious ceremonies – the journalist says that thanks to the firman the governor of the city Ghalib Pasha managed to keep incidents from spreading until the boys were found in a italian catholic family.

Personally I doubt over the effective proportions of the incident; the Jews of the city where so many and so dynamic and the christian greeks where so few that extensive disorders were impossible. On the contrary the small greek community was known for its relative moderation without this meaning that they lacked the necessary, for the times, religious prejudice, (on the other hand  exactly this moderation troubled the inhabitants of the young Greek Kingdom).

On the other hand the situation in Port Said in Egypt was quite different; the pogrom that took place there was organized by some Greeks of the local greek community which attacked and killed some Jew(s) because they believed that they had kidnapped a Greek child to use in ceremonial sacrifices. I would like to post here the whole NYT article because I find it itself rather revealing:

AN   ANTI-JEWISH   OUTRAGE.
CONFLICTING   ACCOUNTS  OF   A   MURDER AT   PORT   SAID.
BERLIN, April 6.—The Kreuz-Zeitung and the TageBlatt publish conflicting reports about an anti-Jewish outrage at Port Said.

The former paper accuses the Jews there of kidnapping a Greek child for sacrificial purposes and says the Greeks attacked and killed two Jews.

The Tageblatt’s story, which is the more probable one, states that some loafing Greeks, seeing Greek and Jewish children playing together, took advantage of this fact to attack a Jewish house, in which they killed an aged Jew, smashing his skull and breaking his ribs and legs, and then heaped insult on the corpse.

Published: April 7, 1892
Copyright © The New York Times

We can note two interesting aspects in this story:
1. The incidents happen just after the Corfu Pogrom, (as we know the murder of a young jewish girl causes  a murderous spree of the christian population of the island fueled by the rumor that the girl was a christian one and the Jews had murdered her in order to use her blood in religious ceremonies – tenths of Jews are murdered and only the threatened military intervention of Europeans puts an end to the pogrom).

2. The second is that the first german newspaper, the Kreuz-Zeitung, does not only report of the murders but in its turn adopts the claims that Jews drink the blood of young christian children !

As old and antiquated may seem the idea that Jews sacrifice young christian children and I, as abravanel, may snatch you to drink your blood do not be sure that these are not part of contemporary greek society. This rumors may regard the leader of an antisemitic parliamentary party like Yorgos Karatzaferis, MP who accuses Jews of reeking blood and Christ-Killers like the Middle Ages, or a yellow populistic newspaper like Apogevmatini, or an «alternative» and «liberal» news site like tvxs.gr of Stelios Kuloglou which proves to be the leftist populistic response to Apogevmatini with his latest reportage.

PS. Take a look in the first comment of this post.

Υπερρεαλισμός / Surrealism

Ελληνικά (english translation follows)

Υπερρεαλισμός
(ο) ουσ.  λογοτεχνικό και καλλιτεχνικό κίνημα του 20ού αιώνα που βασίστηκε στη φροϊδική θεωρία και επιδίωξε την έκφραση του υποσυνείδητου κόσμου, χωρίς λογικό έλεγχο, χωρίς ηθικούς και αισθητικούς περιορισμούς

Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν στην Θεσσαλονίκη πέρσι το καλοκαίρι – ξέρω ποιος τις έγραψε αλλά δεν θα τους κάνω την χάρη να τους κάνω και διαφήμιση. Απολαύστε ελληνικό υπερρεαλισμό:

ΟΤΕ 30 ΕΥΡΩ ΠΑΓΙΟ = ΚΛΟΠΗ

Δεν νομίζω οτι μπορούμε να διαφωνήσουμε εδώ. :-Ρ

ΕΝΑ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΘΑ ΔΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΓΑΜΩ ΤΗΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΑΣ

Πρέπει να ψηφίζει Χριστόδουλο ή Σύριζα ο τύπος.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΟΛΟΙ ΜΙΑ ΣΥΜΜΟΡΙΑ

Σκόπιμη απαξίωση της δημοκρατίας μας ή απλά ένας απογοητευμένος πολίτης ;

και….

ΤΟ 90% ΤΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΩΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΙ ΣΤΟΥΣ ΣΙΩΝΙΣΤΕΣ

;;;!!!

Τελειώνω με μια φωτογραφία αφιερωμένη στους ηλίθιους για τους οποίους πάντα φταίει κάποιος άλλος:

Ηλίθιοι - όλοι ξέρουμε από έναν

English

Surrealism
literary and artistic movement of the late 20th century that based itself on Freud’s theory and aimed in expressing the subconscious, without logical control, without moral or aesthetic limitations.

The photos were taken in Salonica last summer – I know who wrote them but I won’t do them any favors by publicizing them. Enjoy some greek surrealism:

GREEK PHONE COMPANY 30 EURO
MINIMUM CHARGE = THEFT

I think we can all agree on this one. :-P

ARE WE GOING TO SEE EVER A REFERENDUM WITH YOUR FUCKING DEMOCRACY?

The guy must be vote for Christodoulos or Syriza.

POLITICS, JOURNALISM, JUSTICE SYSTEM - THEY ARE ALL A GANG

Intentional effort to devaluate our democracy or simply a disappointed citizen ?

και….

90% OF ALL ACCADEMICS ARE SOLD TO THE ZIONISTS

;;;!!!

I finish with a photo dedicated to the rejects of society that always have someone else to blame…