Major Update: Church comes against Shoah Monument, Mayor accuses Jews

A major update on the beleaguered Holocaust Memorial of the city of Kavala. A monument that initially was decided in 2004, took 11 years to sail through heavy protests and when finally announced, was canceled when the Star of David was considered aesthetically ugly by the Mayor Dimitra Tsanaka, (here is the statement by the Central Board of Jewish Communities of Greece).

The day the canceled unveiling was supposed to take place, a silent protest was organized by the main speaker Vasilis Ritzaleos. Many Jews, but many more Christians, showed up to manifest their solidarity and resolve to respect their own city history. Some were old-timers who remembered their Jewish friends, others were members from antifascist organizations who opposed Holocaust-denial. Another group was a highschool class which was accompanied by their teacher. There were also Jews from Israel who’s parents were from Kavala and had come especially for the inauguration.

The proposed Holocaust Monument at Kavala/ source:V.Ritzaleos

We have a detailed report by maior rishon, which I thank, which contradicts completely the report by the Athens News Agency (ΑΠΕ). I cannot know why ΑΠΕ’s report is misleading but it should be known the V.Lollidis was the correspondent for ΑΠΕ and contemporaneously works for the Press Office of the Municipality of Kavala; it certainly is legal but certainly a major breach of journalistic ethics not to disclose their direct relationship.

Groups of Israelis of Kavaliote origin who traveled for the inauguration/ source:mayor rishon

Anyway we have the full, unedited, speech by Mayor Tsanaka which you can read (unfortunately only in Greek, but do read the blog post by kavaliote journalist S.Christoforidou which also attended) in the link. Here’s the rundown:
The Mayor never apologized to the Jews. She only expressed her personal regret and apologies for those who came from away and may not be able to come again for financial reasons.
The Mayor blamed the Jews and especially the vice-president of the Jewish Central Board mr.Magrizos, for the cancellation.
The Mayor claimed that her own political group turned against her and needs the help from groups from the opposition to pass through the motion.
The Mayor admitted she canceled the event to protect the civil peace, after threats she received.
The Mayor admitted she asked for the Star of David removed or placed in the back or under the monument.

The Mayor said many things. She said she never had any problems, until she was forced to admit she was lying by opposition leader Verros. She claimed the Jews canceled it out of spite, despite that again she was called out for having announced the cancellation on Alpha Radio the same day ! She certainly claimed a lot of things, falling to continuous contradictions and being supported by lackeys who were trying to boo out the protesters who accused her of racism. In the end she offered to retract her initial statement and accept the monument – possible date June, 7th.

Protesters, Christians and Jews, in front of the Municipal Hall of Kavala/source: mayor rishon

In the meantime the international outcry had two distinct effects: mainstream political parties, (with the exception of the nazi Golden Dawn and the Communist Party of Greece), issued strong statements in favor of the monument and greek media followed along; a columnist jokingly remarked that Mayor Tsanaka singlehandedly united the political spectrum. On the other hand, one by one, the major opponents of the monument have come out publicly in a last minute effort to abort the inauguration:
1. The president of the municipal counsil Giorgos Grammenos stated on the radio that he is against the monument (in that place) because of his religious beliefs. He also asked for vice-mayor Lichounas, who is a major advocate for the monument, to resign because he no longer enjoys the trust of their political group. He is probably one of the 2 councilmen the Mayor mentioned as major opponents of the monument.
2. The Metropolis of Kavala made an announcement which practically pits herself against the monument, (source the local newspaper Χρονόμετρο). It denies the uniqueness of the Holocaust. It says that the Holocaust did not happen in Kavala (suggesting in other words, that it does not concern Kavala), although she says that more urgent is heightening the visibility for the «equally horrible genocides» of greeks which happened during the greco-turkish wars in Asia Minor ! She also claims the monument is not needed to keep the memory alive. Indicative is how the Star of David is perceived: it is an «ideological» symbol which is placed along the five-pointed satanic star !
This announcement confirms the rumors that the Metropolis played a major role in the delay from 2004 to 2015.

I would have liked to claim that this is an isolated incident but unfortunately it is not. Last year there was an effort to remove Thessaloniki’s Holocaust Monument which was thwarted by a combined effort by the Jewish Community and the Mayor Boutaris who had to pivot around members of his own administration. The uniqueness of Kavala is the protagonists were honest and managed to give us a clear view of greek antisemitism: the very existence of Jewish symbols is not to be tolerated on religious grounds, the Jews still conspire against us through Israel, we Christians have suffered just as much, the Holocaust did not happen here, it is not unique and does not concern us. The Orthodox Church still exerts a huge influence over greek politicians and unfortunately religious antisemitism remains a major part of her culture. And unfortunately we still need to be told by others that racism and antisemitism is not accepted by the rest of the world.

Christian students in support of the monument/ source:mayor rishon

I believe the Monument will go through. I am also certain that it will be vandalized, although this was to be expected in any case. What I am afraid is that the monument will remain orphan and orphans are quickly disposed off; with the Church and the Municipality against it, I do not find it unfathomable to move it in a year or two to a more obscure location because eg the pavement needs to be re-done. What I am afraid is that Courage in Greece is scarce and it bodes ill the fact that even dead, Jews cannot be welcome.  Still there were children that Sunday morning in front of the Municipality and these children had chosen to wear that yellow Magen David which everyone hated; so perhaps not all is lost. The Righteous were always few but our gratitude immense; may these boys and girls serve to redeem the sins of the fathers.

Ανθρωπιστική βοήθεια από Έλληνες Εβραίους/Humanitarian aid by Greek Jews

Ελληνικά (english translation follows below)

Το 70% των ερευνών μου στο Διαδίκτυο καταλήγει σε απρόσμενα αποτελέσματα. Tις προάλλες έψαχνα πληροφορίες στις εφημερίδες της Καβάλας για τον βανδαλισμό με αντισημιτικά συνθήματα του εβραϊκού νεκροταφείου της πόλης στις αρχές του Ιουνίου, (σημειωτέον ακόμα και σήμερα δεν υπάρχει σε καμμία τοπική εφημερίδα – μιλώ για την Εβδόμη, την Πρωινή και τον Καθημερινό Τύπο). Αντίθετα όμως βρήκα μια είδηση που μπορεί να μην εμφανίστηκε σε καμμία εφημερίδα του Ελληνικού Εβραϊσμού αλλά φρονώ οτι αξίζει να προβληθεί.

Στην Καβάλα σήμερα δεν υπάρχουν Εβραίοι – κατά την διάρκεια της Σοά/Ολοκαυτώματος χάθηκε σχεδόν το σύνολο της κοινότητας, 1800 άτομα, ενώ μεταπολεμικά οι εναπομείναντες μετανάστευσαν στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα. Συνεχίζει όμως να υπάρχει μια πολιτισμική κληρονομιά όπως το προανεφερθέν Νεκροταφείο που βανδαλίσθηκε, ορισμένα διατηρητέα κτίρια εβραϊκής ιδιοκτησίας όπως το ανακαινισθέν σπίτι του καπνεμπόρου Ααρών Τσιμίνο και η καπναποθήκη του, πολλά εβραϊκά σπίτια όπως μια καπναποθήκη που παραχωρήθηκε από το ΚΙΣ στο Λύκειο Ελληνίδων, το Μουσείο Λαογραφίας που στεγάζεται στο χώρο του Εβραϊκού Σχολείου (εκτός και αν τα δύο αποκτήματα του Λ.Ε. ταυτίζονται) και μια υλική κληρονομιά όπως διάφορα ακίνητα της Ισραηλιτικής Κοινότητας που διαχειρίζονται υπό του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου (ΚΙΣ).

Παρά λοιπόν το γεγονός οτι δεν υπάρχουν Εβραίοι στην Καβάλα σήμερα, ο υπεύθυνος της διαχειριστικής επιτροπής της Ι.Κ.Κ. Βίκτωρ Βενουζίου αποφάσισε πέρσι τον Απρίλιο να κρατήσει ζωντανή την μνήμη της κοινότητας και να βοηθήσει τους Xριστιανούς και Άθεους συμπολίτες μας που βρίσκονται σε κατάσταση ανάγκης δωρίζοντας 300 κιλά τροφίμων στο Κοινωνικό Παντοπωλείο του Δήμου Καβάλας.

μέρος των τροφίμων/πηγή: εφημερίδα "Εβδόμη"

Αλλά ας διαβάσουμε το ρεπορτάζ της τοπικής εφημερίδας «Εβδόμη»:

o Β.Βενουζίου στα δεξιά/πηγή: εφημερίδα "Εβδόμη"

Περίπου τριακόσια κιλά τροφίμων που υπέδειξαν οι αρμόδιοι υπάλληλοι, δώρισε στο Κοινωνικό Παντοπωλείο του δήμου Καβάλας, ο εκπρόσωπος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Καβάλας, Βίκτωρ Βενουζίου.

«Με τη χειρονομία αυτή δείχνουν ότι οι έλληνες εβραίοι βοηθάνε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της φτώχιας και της κοινωνικής αδικίας και συντελούν στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής», δήλωσε το πρωί της Παρασκευής κατά την παράδοση των τροφίμων ο δήμαρχος Κωστής Σιμιτσής.

«Καλούμε τους συμπολίτες μας να παραδειγματιστούν από αυτή την συμπεριφορά»

[…]

Ο κ. Βενουζίου από την πλευρά του είπε πως «εκπροσωπώντας τους εβραίους που ξέρουν από φτώχεια και διωγμούς και ταλαιπωρίες, θέλησα με αυτήν την χειρονομία μου να αντιγράψω έναν παλιό καβαλιώτη εβραίο τον Ερρίκο Μισραχή, που ήταν γνωστός για την φιλανθρωπία του και η γυναίκα του το 1932 μοίραζε 1.000 ψωμιά ημερησίως στους αναξιοπαθούντες καβαλιώτες καπνεργάτες κι όχι μόνο. Αυτή είναι η δική μας παρακαταθήκη ως εβραίων που πρέπει να είμαστε παντού πάντοτε όταν οι συνάνθρωποί μας πάσχουν».

Το φορτίο περιελάμβανε ζάχαρη, φασόλια, ρύζι, μακαρόνια και άλλα που υπέδειξε η υπεύθυνη του «Κοινωνικού Παντοπωλείου» κ. Πεξαρά.

Να δώσω τα συγχαρητήρια μου στον Β.Βενουζίου για την ιδέα, στο Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο για την έγκριση και στους δύο για την υλοποίηση. Όπως είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση, με τις υποτροφίες σε αριστούχους (χριστιανούς) φοιτητές από την Κοινότητα του Βόλου, οι εβραϊκές κοινότητες έχουν μια ενεργή συμμετοχή στις τοπικές κοινωνίες, ενώ σε εκατοντάδες μετρώνται οι πολιτιστικές εκδηλώσεις κάθε χρόνο. Δυστυχώς αυτές δεν λαμβάνουν μεγάλη δημοσιότητα, συχνά ανεξήγητα υπ’ευθύνη των ίδιων των Κοινοτήτων, όπως αυτή η δωρεά του ΚΙΣ στους Xριστιανούς συνανθρώπους μας στην Καβάλα. Τουλάχιστον όμως, με δημοσιότητα ή χωρίς, αυτές οι πράξεις συμβαίνουν και αποτελούν μια μιτζβά τόσο ως Εβραίοι αλλά και ως μέλη μιας ευρύτερης κοινωνίας.

English

A great part of my research in the Internet yields unexpected results. The other day I was searching information over the recent vandalism with antisemitic graffiti of the Jewish Cemetery of the city of Kavala in the beginning of June, (it should be noted that even today no local newspaper of the city reported the fact). During that fruitless search I found a piece of news that may not have appeared in any newspaper of the Greek Jewry but I think it deserves to be put under the spotlight.

Today in the city of Kavala there are no Jews – during the Shoah almost the entire community was lost, more than 1800 people, while after the war the survivors immigrated to larger urban centers. But there is still an important cultural heritage like the aforementioned vandalized Jewish Cemetery, some important jewish houses like the tobacco-dealer’s mansion of Aaron Tsimino and their tobacco warehouse, the tobacco warehouse given by the Central Jewish Board to the cultural organization Likio Ellinidon, the Folk and Popular Art Museum that is housed in the Jewish School of Kavala (unless these latter two are the same) and there is a material heritage of jewish properties administered by the Central Jewish Board (KIS).

So despite the fact that there are no Jews in the city, the administrator of the defunct Jewish Community of Kavala Victor Venouziou decided last April to keep the memory of the community alive and to donate 300 kg (660 pounds) of food to our Christian and Atheist fellowmen through depositing them in the municipal Food Bank.

part of the donation/source: "Evdomi" newspaper

But let’s read the story by local newspaper «Evdomi»:

V.Venouziou on the right/source: "Evdomi" newspaper

The representative of the Jewish Community of Kavala Victor Venouziou donated around 300kg of food, indicated by the responsible employees, to the Food Bank of the Municipality of Kavala

«With this act the Greek Jews show that they help deal with the subject of Poverty and social injustice and help maintaining social cohesion«, Mayor Costas Simitsis stated during the delivery on Friday morning

«We call on our fellow townsmen to take example from this conduct»

[…]

Mr.Venouziou on his behalf said that «representing Jews that know about poverty,  persecutions and hardiship, I wanted to emulate an old Jew from Kavala Errico Mizrahi that was famous for his charity work and his wife distributing 1000 loafs of bread each day to destitute tobacco-workers of Kavala. This is our legacy as Jews that should be everywhere when our fellow man suffers».

The shipment included sugar, beans, rice, pasta and other neccessary  material indicated by the responsible of the Food Bank Mr.Peksara.

Let me congratulate V.Venouziou for the idea, the Central Jewish Board for the approval and to both for the implementation. As we saw, just a few weeks ago with the post of scholarships granted to excelling (Christian) university students  by the Jewish Community of Volos, the Jewish Communities do play an active role in their local communities, while the cultural events are numbered by the hundreds. Unfortunately these do not acquire great publicity, often inexplicably due to the Communities themselves, like this KIS donation our Christian brethren of Kavala. At least, publicity or not, these acts do happen and constitute a fulfillment of a mitzva both as Jews but also members of a wider community.

Ελληνοεβραίοι στην Γαλλία στο Ολοκαύτωμα/ Greek Jews in France during the Shoah

Ελληνικά (english translation follows)

Ελληνίδα Εβραία που μόλις έφτασε στο Μπίρκεναου/Πηγή:USHMM

Ok, αυτό μάλλον είναι ενδιαφέρον για τους εβραίους αναγνώστες που ψάχνουν για ίχνη της οικογένειας τους ή/και ιστορικούς. Όπως γνωρίζουμε σημαντικός αριθμός εβραίων της Ελλάδας αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την χώρα του στις αρχές του αιώνα λόγω των δυσμενών πολιτικών και οικονομικών συνθηκών που είχαν επικρατήσει, (άλλωστε το ίδιο συνέβαινε και σε χιλιάδες χριστιανούς που εγκατέλειπαν την Ελλάδα για παρόμοιους λόγους). Το μεγαλύτερο μέρος κατευθύνθηκε προς την Γαλλία λόγω της γαλλικής κουλτούρας που είχε αναπτυχθεί χάρη στο εκπαιδευτικό έργο της Alliance Universalle Israelite.

Αναμενόμενο οπότε είναι οτι σημαντικό μέρος των 85.000 γάλλων εβραίων που δολοφονήθηκαν από τους γερμανούς κατάγονταν από τις μεγάλες εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας. Μάλιστα αξίζει να σημειωθεί οτι εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό των εβραίων που πέρασαν από το στρατόπεδο του Ντρανσύ, που αποτελούσε το βασικό κέντρο συγκέντρωσης πριν αποσταλούν στα στρατόπεδα εξόντωσης, δεν είχε γεννηθεί στην Γαλλία μιας και η δωσίλογη γαλλική κυβέρνηση έστελνε πρώτα τους μη-γηγενείς σε σχέση με τους αυτόχθονες Γάλλους Εβραίους.

Η Γαλλική Δημοκρατία έχει αναλάβει την πρωτοβουλία να δώσει ένα όνομα στους συνολικά περίπου 115.500 γάλλους που δολοφονήθηκαν και έτσι μπορούμε και έχουμε τα ονόματα 693 ατόμων ελληνικής καταγωγής, (πλήρης λίστα εδώ), που αντιπροσωπεύουν ένα δείγμα 55.371 δολοφονηθέντων. Από αυτούς 685 είναι εβραίοι και 8 χριστιανοί, (πολιτικοί κρατούμενοι κρίνοντας από τους τόπους εξόντωσης – ενώ οι εβραίοι δολοφονήθηκαν κυρίως στο Άουσβιτς αλλά και σε μαζικές εκτελέσεις στις Βαλτικές χώρες). Περίπου 600 είναι εβραίοι από την Θεσσαλονίκη, ενώ οι υπόλοιποι είναι από τη Χίο, Βέροια, Δράμα, Αρτα, Ρόδο, Καβάλα, Κέρκυρα,  Ιωάννινα, Αθήνα, Ξάνθη, Βόλο, Φούρνους (;), Κομοτηνή – ενώ υπάρχουν και 2/3 από Επισκοπή, Σηλυβρία, Αδριανούπολη.

Η λίστα έχει ορισμένα λάθη: το Αρδίτη εμφανίζεται ως Arditti και Ardity, το Bengas είναι μάλλος Μπέγας, το Μπενρουμπή υφίσταται ως Ben Ruby κ.ο.κ. Είναι όμως εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και συμπληρώνεται, με λίγη προσπάθεια, από λίστες που θα βρείτε σε αυτόν τον ιστότοπο. Το πρόβλημα είναι οτι ο συγκεκριμένος δε λειτουργεί σωστά και καλύτερα είναι να κάνετε ένα site-specific Google search με τα ονόματα που σας ενδιαφέρουν, (πχ Cohen site:http://www.not-the-germans-alone.org). Επιπλέον πληροφορίες θα βρείτε από την λίστα στο sephardicstudies.org που βασίζεται στο βιβλίο του Κλαρσφελντ.

Ετσι η Ραχήλ Ματαράσσο, που γεννήθηκε στις 25/1/1917 στην Θεσσαλονίκη και πέθανε στις 29/4/1944 στο Αουσβιτς, εμφανίζεται στην δεύτερη λίστα και τρίτη λίστα αλλά όχι στην πρώτη. Ομως ο Ισαάκ Βαένα εμφανίζεται και στις τρεις λίστες και συνδυάζοντάς τες μαθαίνουμε οτι γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου του 1900 στην Θεσσαλονίκη, ζούσε στην Αβινιόν όπου και συνελήφθη στις 6 Απριλίου του 1944. Στις 20 Απριλίου μπήκε στο στρατόπεδο του Ντρανσύ και στις 15 Μαΐου μεταφέρθηκε με το κονβόϊ νούμερο 73 στο Κάουνας της Λιθουανίας και δολοφονήθηκε την ίδια ημέρα που έφτασε στις 20 Μαΐου 1944.

Υπενθυμίζω οτι αυτοί οι 1000+ (;) ελληνοεβραίοι δεν συμπεριλαμβάνονται στους περίπου 55/65.000 έλληνες εβραίους που ζούσαν στην Ελλάδα και δολοφονήθηκαν είτε στα καταναγκαστικά έργα στην Ελλάδα, είτε στα στρατόπεδα εξόντωσης στην Πολωνία, την Γερμανία και Αυστρία. Ελπίζω πάντως να βοηθήσει τους αναγνώστες που ψάχνουν πληροφορίες για τις οικογένειες τους.

English

Greek Jewish woman who just arrived in Birkenau /Source:USHMM

This post is probably of interest only for the Jewish readers who seek tracks of their family and/or historians. As we know a significant number of Jews left Greece in the beginning of the century due to the difficult political and economical situation, (as many thousands of Christians did at that time). Among the major destinations was France due to the french influence of the Alliance Universalle Israelite.

It is only to be expected that an important part of the 85.000 French Jews who were murdered by the Germans were derived from the major Jewish communities of Greece. It should be noted that an extremely high percentage of the Jews who passed from the Drancy camp before being deported to the various death camps, weren’t born in France since the collaborationist french government favorited them over native French-Jews.

The French Republic has undertaken the task to give a name to the 115.500 French men and women  deported and murdered and this way we have the names of 693 people of greek background, (a complete list can be found here), which derive from a sample of 53.751 persons. 685 of them are Jews and 8 are Christians, (political prisoners judging from the camp in which they died – Jews died mainly in Auschwitz and in mass executions in the Baltic states). About 600 are from Salonica, while the rest come from Chios, Veria, Drama, Arta, Rhodes, Kavala, Corfu, Ioannina, Athens,Xanthi, Volos, Fournous (?), Komotini and a couple from Episkopi, Silivria and Adrianople.

The list has some mistakes: from Αρδίτη which appears both as Arditti and Ardity, Bengas is probably Μπέγας etc. Still, it is extremely interesting and with a little extra effort can be completed with complementary lists that can be found in this site. The problem is that the site doesn’t function correctly and it is preferable that a site-specific Google search is conducted instead, (for example: Cohen site:http://www.not-the-germans-alone.org). Additional info can be found in the list in sephardicstudies.org which is based on the Klarsfeld book.

This way Rachel Matarasso, born 25/1/1917 in Salonica and died on 29/4/1944 in Auschwitz, appears on the second and third list but not on the first. But Isaac Vaena appears in all of the three lists and this way we learn that he was born on the 15th of June 1900 in Salonica, he lived in Avignon and was arrested there on April the 6th 1944. He entered the Drancy camp on April the 20th and left it for Kaunas, Lithuania on May the 15th with convoy no73. He arrived on May the 20th and was murdered the same day he arrived.

I remind you that these 1000+ (?) Greek Jews are not among the 55/65.000 Greek Jews who were living in Greece and were murdered either in forced labor in Greece , or in extermination camps in Poland, Germany and Austria. In any case I hope that it helps those readers seeking information on their families.