Τι θέλετε να δείτε; /What would you like to see?

I wish to make some changes in this blog and before I pull them through, I’d like to know what do you guys/gals like. The options are:

1. History: Posts on the history of Greek Jewry – I won’t really diminish them because I often write stuff together with my research but I’d like to find out if people favour it as much as I do.
2. News: (self explanatory)
3. Activism: this shall be addressed in the near future
4. Contemporary Jewish Life: A jewish perspective on everyday stuff, from tatoos, to gay rights, to jewish ethics…
5. Jewish Culture: books, music, language, recipes
6. Middle East: it ain’t gonna happen but just curious
7. Leave it as is
8. Don’t know/Don’t like you

I’m open to all suggestions by the way and if you’re reading this through rss or email, don’t be bored and vote ! :-)

The poll / Η ψηφοφορία:

Θέλω να κάνω μερικές αλλαγές στο ιστολόγιο και πριν προχωρήσω θα ήθελα να μάθω τι σας αρέσει. Οι επιλογές είναι:

1. Ιστορία: Αναρτήσεις για την ιστορία του Ελληνικού Εβραϊσμού – δε σκοπεύω να τις μειώσω, βέβαια, γιατί συχνά γράφψ μαζί με την έρευνα μου αλλά θα ήθελα να δω αν σας αρέσουν όσο εμένα.
2. Νέα
3. Ακτιβισμός: με αυτό θα ασχοληθούμε στο μέλλον
4. Σύγχρονη Εβραϊκή Ζωή: μια εβραϊκή ματιά σε διάφορα θέματα της καθημερινότητας, από τατουάζ ως τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, εβραϊκή ηθική…
5. Εβραϊκός Πολιτισμός: βιβλία, μουσική, συνταγές
6. Μέση Ανατολή: δεν πρόκειται να μπω σε αυτό το μονοπάτι αλλά είμαι περίεργος
7. Άσε το όπως είναι.
8. Δεν ξέρω/ Δε σε συμπαθώ

Είμαι ανοικτός σε όλες τις προτάσεις και αν διαβάζετε αυτό το κείμενο μέσω rss ή email, μην βαρίέστε και ψηφίστε ! :-)

Μορφές του Ελληνικού Εβραϊσμού: Σαμ Προφέτα/ Portraits of Greek Jewry: Sam Profeta

English excerpt:

A few days ago the panhellenic Jewish Youth camp began and Jews from all over Greece gathered to the, unarguably, most successful Jewish happening. A major part of the history of the Kataskinosi has been played by Sam Profeta and to his honour I dedicate this post which tells of his story beginning from the poor streets of Rezi Vardar in Salonica, to the medical experiments in Auschwitz and later on in Gusen II, Mathausen. After the war Sam Profeta, shaken by an incident in Auschwitz where he witnessed a small girl asking her mother on their destination, he keeps faith to his promise of dedicating his life to children. For decades and decades Sam Profeta was behind every children initiative in the Jewish Community of Salonica and through the Jewish Camp, he touched the lives of generations of young Jews earning to be known by everyone not as Sam Profeta but as Uncle Sam. A humble person with an extraordinary legacy – I think you can see it in his eyes in the picture of him at the bottom, (he’s the guy in the left). To read the article in english use this service.

Ελληνικά

Πριν λίγες μέρες μικροί εβραίοι και εβραίες από όλη την Ελλάδα βρέθηκαν όπως κάθε χρόνο στις παιδικές κατασκηνώσεις που διοργανώνει η Κοινότητα της Θεσσαλονίκης εδώ και 50 χρόνια. Με αφορμή τις παιδικές κατασκηνώσεις θεώρησα απαραίτητο να αναφερθώ σε μια από τις μεγαλύτερες μορφές του Ελληνικού Εβραϊσμού μεταπολεμικά, το Σαμ Προφέτα – γνωστό σε όλους τους έλληνες εβραίους ως Θείος Σαμ. Έναν απλό άνθρωπο, χαμηλών τόνων που δεν μπορούμε να ισχυριστούμε οτι ήταν κάτι «ιδιαίτερο» αλλά κατά την ταπεινή μου άποψη αποτελεί από τους ανθρώπους που χωρίς αυτόν ο Ελληνικός Εβραϊσμός θα ήταν απίστευτα φτωχότερος. Πηγές αυτού του άρθρου είναι τόσο η μαρτυρία του στην Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, αποσπάσματα της οποίας θα χρησιμοποιήσω, αλλά και οι αναμνήσεις δικές μου και άλλων εβραίων που τις μοιράστηκαν με εμένα όταν προετοιμαζόμουν για το άρθρο.

Σαλονικείς εβραίοι κατευθύνονται προς τα βαγόνια επί της οδού Εγνατία/ Πηγή:ΥπΕξ

Ο Σαμ Προφέτα γεννήθηκε το 1914 στο στο Ρεζί Βαρδάρ, φτωχοσυνοικία της Θεσσαλονίκης. Μένοντας ορφανός από πατέρα σε ηλικία 2 μηνών, δουλεύει παραγιός σε μπακάλικο μέχρι να τελειώσει την τετάρτη Δημοτικού και μετά αρχίζει και δουλεύει σε κινηματογράφους πουλώντας καραμέλες – στην αρχή στο Ιλιον στο Βαρδάρι και από 14 χρονών στο Αττικό με μια διακοπή το 1935 για το στρατιωτική θητεία στο περίφημο «Σύνταγμα Κοέν»,το 50ο σύνταγμα πεζικού της Θεσσαλονίκης που έδρευε και έδινε το όνομα του στο πεδίο του σημερινού Γ’ Σώματος Στρατού. Στην Κατοχή συνεχίζει να δουλεύει στο Αττικόν ως φροντιστής/ταξιθέτης/υποβολέας στον αθηναϊκό θίασο του Σπυρόπουλου με τον Β.Αυλωνίτη. Μάλιστα με την ίδρυση των γκέτο στην Θεσσαλονίκη ο Σπυρόπουλος προσπαθεί να το βοηθήσει να διαφύγει στην Αθήνα αλλά ο Σαμ Προφέτα αρνείται λέγοντας:

«Σας ευχαριστώ πολύ για την πρόταση σας. Οσο ζω δε θα σας ξεχάσω ποτέ. Πρέπει όμως να λάβετε υπόψη οτι εμείς οι Εβραίοι έχουμε δυο θρησκείες. Πρώτα την οικογένεια μας και μετά τον Θεό. Και εγώ δε μπορώ να αφήσω την μάνα μου που όλη της τη ζωή αγωνίσθηκε σκληρά για να μας μεγαλώσει.»

Μετά από μερικές μέρες ξεκινάνε οι εκτοπίσεις και ο Σαμ Προφέτα βρίσκεται σε ένα βαγόνι για ζώα του ΟΣΕ που ξεκινούσε από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Θεσσαλονίκης για ένα ταξίδι 8 ημερών τον Απρίλιο του 1943 προς το Αουσβιτς Μπιρκενάου, μοιράζομενος την μοίρα άλλων 48000 σαλονικιών. Μέσα σε λίγες ώρες από την άφιξη του είχε ήδη χάσει την μητέρα του και τις δυο αδελφές του αφού οδηγήθηκαν αμέσως στους θαλάμους αερίων και μετά στα κρεματόρια.

Οπως ο ίδιος διηγείται:

Mας φόρεσαν κάτι ριγωτές στολές και μας χάραξαν με τατουάζ έναν αριθμό στο αριστερό μας χέρι. Ο δικός μου αριθμός είναι ο «111.383«. Mας κράτησαν δέκα μέρες καραντίνα. Ρωτήσαμε τους κάπο, που ήταν Πολωνοί ή Γερμανοί ποινικοί κατάδικοι, πότε θα ανταμώσουμε τους δικούς μας. Αυτοί γελούσαν ειρωνικά, μας έδειχναν τα κρεματόρια με τα ψηλά φουγάρα που έβγαζαν συνέχεια καπνό και μας έλεγαν: «Εκεί είναι οι συγγενείς σας». […] Άρχισαν να μας βάζουν σε σκληρές δουλειές. Κουβαλούσαμε βαγόνια με χώματα, σπάγαμε πέτρες, ανοίγαμε δρόμους. Η τροφή ελάχιστη. Έτσι σε μια βδομάδα ήσουν πια έτοιμος για το φούρνο, γιατί συχνά, ιδιαίτερα όταν έφταναν καινούργιες αποστολές, έκαναν διαλογές κι εξόντωναν τους παλιότερους κατάδικους που είχαν εξαντληθεί από τις βαριές δουλειές.

Η στιγμή όμως που τον σημαδεύει αφορά ένα μικρό παιδί:

Παιδιά στο Αουσβιτς /Πηγή:ΥπΕξ

Σε μια απ’ αυτές τις νέες αποστολές, που έφταναν συνέχεια, είδα μια μάνα να κρατά ένα μωρό στην αγκαλιά και να σέρνει απ’ το χέρι ένα άλλο μεγαλύτερο παιδί που ρωτούσε: «Μαμά, πού θα μας πάνε;» Κι εκείνη απάντησε: «Πρώτα θα κάνουμε μπάνιο κι ύστερα θα συναντήσουμε το μπαμπά, τον παππού, τη γιαγιά και τους άλλους».
Σήκωσα τότε τα μάτια στον ουρανό και άρχισα να παρακαλάω τον Θεό λέγοντας: «Θεέ μου μπορεί εμείς οι μεγάλοι να φταίμε και να μας καταδικάζεις. Κάνε όμως το θαύμα σου για αυτά τα παιδιά». Παρακάλεσα και τον Χριστό που αναστήθηκε, καθώς και όλους τους θεούς κάθε θρησκείας που γνώριζα, μέχρι και τον Βούδα, για να σωθούν τουλάχιστον τα παιδιά.Κι είπα ακόμα οτι αν κατά λάθος βγω ζωντανός από δω, θα αφιερώσω τη ζωή μου στα παιδιά.

Λίγο καιρό μετά μεταφέρεται στο Αουσβιτς, «που μπροστά του το Μπίρκεναου ήταν παράδεισος» όπως αναφέρει. Εκεί, μαζί με άλλους οδηγείται στο διαβόητο Μπλοκ 10 που ήταν το μέρος όπου λάμβαναν μέρος τα ιατρικά πειράματα στους κρατούμενους. Υπήρξε ο μόνος από εκείνη την συγκεκριμένη ομάδα που επέζησε αλλά αυτά τα πειράματα του στέρησαν την δυνατότητα να κάνει την δική του οικογένεια. Δεν γνωρίζουμε ποιος ακριβώς έκανε τα πειράματα στην περίπτωση του Σαμ Προφέτα αλλά από τις περιγραφές πιθανολογείται οτι ευθύνεται ο Χορστ Σούμαν.

Από την δίηγηση του στο Άουσβιτς διηγείται διάφορες ιστορίες – χαρακτηριστικά αναφέρω την απελευθέρωση του από τους Αμερικανούς στο στρατόπεδο Γκούσεν ΙΙ, παράρτημα του Ματχαουζεν:

Οσο οι γερμανοί έβλεπαν πως χάνουν τον πόλεμο, τόσο αγρίευαν. Δεν θα ξεχάσω έναν που κάθε μέρα έρχονταν, μ’ εδερνε χωρίς λόγο, κι έφευγε. Έκανε το κέφι του.

Επιζώντες στο Ματχαουζεν-Γκούσεν ΙΙ/Πηγή:wikimedia

Στις 18 ιανουαρίου του 1945 εκκενώσαν το Άουσβιτς, γιατί πλησίαζαν οι Ρώσσοι. Μας πήγαν πεζοπορία δυο μέρες ως το Γκλάιβιτς, εκτελώντας όποιον δεν μπορούσε να περπατήσει. Aπό κει μας φόρτωσαν σε βαγόνια, με 25 κάτω από το μηδέν, και μας μοίρασαν σε διάφορα στρατόπεδα. Εγώ απελευθερώθηκα από τα αμερικανικά στρατεύματα στο Γκουζεντσβάι της Αυστρίας, που είναι παράρτημα του στρατοπέδου Μαουτχάουζεν. Εγώ είχα φτάσει στα όρια της εξάντλησης. […] Όταν ήρθαν οι Αμερικάνοι και μάζευαν τα πτώματα, με πέρασαν κι εμένα για πεθαμένο. Είδαν όμως ότι οι σφυγμοί μου χτυπούσαν ακόμη και κατάλαβαν πως ζω. Εγώ είδα τους φίλους να στέκονται πάνω μου και να μου φωνάζουν: «Ξύπνα, Σάμη! Λευτερωθήκαμε! Μη μας αφήνεις τελευταία ώρα!» Κρατούσαν μια ελληνική σημαία που έφτιαξαν με κουρέλια που μάζεψαν από εδώ κι από εκεί και τραγουδούσαν τον εθνικό μας ύμνο: «χαίρε, ω, χαίρε ελευθεριά». Ήμουν, όπως μου είπαν αργότερα, 28 κιλά. Oι Αμερικανοί με περιποιήθηκαν καλά επί τρεις μήνες, με ορούς και αποστειρωμένο αίμα. Όταν συνήλθα και στάθηκα στα πόδια μου, μ’ έστειλαν στη Γαλλία, όπου έγινα τελείως καλά, και ύστερα γύρισα στην αγαπημένη μου Ελλάδα, φιλώντας το χώμα της και κλαίγοντας από χαρά.

Η επιστροφή στην Θεσσαλονίκη υπήρξε τραυματική – όχι μόνο είχε χάσει την μητέρα του και την οικογένεια του αλλά ολόκληρη η πόλη είχε πλεον αλλάξει μετά την μαζική εξόντωση 55.000 εβραίων σαλονικιών. Οι επιζώντες ζουν σε παραπήγματα αφού είτε το σπίτι τους είχε καταστραφεί, είτε είχε οικειοποιηθεί από τους 12.000 μεσεγγυούχους δωσίλογους – ενώ οι τάφοι των οικογενειών τους λεηλατούνται από τυμβωρύχους και οι ταφόπλακες χρησιμοποιούνται σε κρατικές και ιδιωτικές κατασκευές. Τραγικά, τα ιατρικά πειράματα που υπέστη στο Αουσβιτς τον γλυτώνουν από την επιστράτευση για να πολεμήσει στον Εμφύλιο, ενώ ο ίδιος ζει μαζί με μια άλλη οικογένεια σε ένα σπίτι που νοικιάζουν για τα πρώτα χρόνια.

Σύντομα ξαναπιάνει δουλειά στους κινηματογράφους και γίνεται μέλος σε ένα από τα δυο «μπουλούκια» που είχε τότε η Θεσσαλονίκη. Ειδικότητα του γίνονται οι τεράστιες ζωγραφιές με τους τίτλους των έργων στους διάφορους κινηματογράφους που λειτουργούν ως ρεκλάμες και για πολλά χρόνια ασχολείται με αυτά.

Ταυτόχρονα μένει πιστός στην υπόσχεση του και δραστηριοποιείται στην Κοινότητα στο τομέα της παιδικής περίθαλψης. Ενώ στην αρχή χρησιμοποιείται από την Κοινότητα ως υπάλληλος, στην συνέχεια βρίσκεται πίσω από κάθε πρωτοβουλία που σχετίζεται με παιδιά. Φροντίζει για την σίτιση των καινούργιων μωρών που γεννιούνται στα παραπήγματα από τους πρόσφυγες από τα στρατόπεδα και στην συνέχεια με το θέμα της μόρφωσης. Διοργανώνει τις πρώτες προσπάθειες για την δημιουργία ειδικών πρωτοβουλιών για τα παιδιά και την νεολαία, ενώ για χρόνια διοργανώνει το παιδικό Καμπαλατ Σαμπάτ στο Κέντρο Νεολαίας, (το σημερινό παιδικό κέντρο ονομάζεται «Θείος Σαμ» προς τιμή του), συμμετέχοντας ο ίδιος κάθε Παρασκευή στα διάφορα παιχνίδια. Αποτελεί μάλιστα την κινητήρια δύναμη για την δημιουργία των παιδικών κατασκηνώσεων της ΙΚΘ στην Περαία και μετέπειτα των πανελλήνιων παιδικών κατασκηνώσεων στην Χαλκιδική και μετά στην Πιερία. Η δράση του δεν είναι διοικητική αλλά είναι ο ίδιος που παίζει με τα παιδιά και έτσι γίνεται γνωστός σε γενιές ελληνοεβραίων ως Θείος Σαμ.

Σχολική μεταπολεμική τάξη /Πηγή:Γιαντ Βασέμ

Ο Θείος Σαμ δεν έχει να επιδείξει εντυπωσιακά επιτεύγματα – υπήρξε άνθρωπος χαμηλών τόνων με, (και λυπάμαι για το μελόδραμα αλλά είναι αλήθεια), μάτια που έλαμπαν όταν έβλεπαν παιδιά. Δεν υπήρξε «σταρ» αλλά δούλεψε ήσυχα και ακατάπαυστα για δεκαετίες μέχρι τα βαθιά γεράματα του για τα παιδιά. Το σύνολο του σημερινού Ελληνικού Εβραϊσμού χρωστάει πολλά σε έναν άνθρωπο που έκανε την δική του προσωπική τραγωδία, την κινητήριο δύναμη για να κάνει δική του οικογένεια του γενιές και γενιές εβραιόπαιδων.

Κλείνω με μια φωτογραφία που μαζί με αυτή από την Πλατεία Ελευθερίας είναι από τις πιο εύγλωττες – ο Θείος Σαμ είναι στα αριστερά, οι άλλοι τρεις είναι ο Μωυς Αμίρ, ο Αβρααμ Ρομπίσα και ο Μπαρουχ Σεβή και δείχνουν τους αριθμούς τους στον φωτογραφικό φακό.

Ελλάδα 2009:»Η αναφορά στο Ολοκαύτωμα[…]μπορεί να προκαλέσει διαμαρτυρίες»/ Greece 2009: «Mentioning the Shoah[…] may cause protests»

Ελληνικά (english translation follows)

Πριν λίγο καιρό το Υπουργείο Εξωτερικών διοργάνωσε μια εκδήλωση για να τιμήσει τους εβραίους επιζώντες από το Αουσβιτς, επ’ ευκαιρία της έκδοσης του βιβλίου «Ελληνες στο Αουσβιτς-Μπιρκενάου» από το ΥπΕξ. Η προσωπική μου άποψη τότε ήταν οτι το γεγονός οτι την διοργάνωση την είχε αναλάβει το Υπουργείο Εξωτερικών, λες και έχω εγώ ή η οικογένεια μου που βρέθηκε στο Αουσβιτς έχουμε ξένο διαβατήριο, αποτελεί προσβολή – την γελοιότητα της διοργάνωσης συμπλήρωνε το βιβλίο το οποίο είχε μερικές υπέροχες φωτογραφίες αλλά ήταν τελείως άσχετο επιστημονικά με βασικά λανθασμένα στοιχεία, (βέβαια το γεγονός οτι το επιμελήθηκε η Φωτεινη Τομαή θα έπρεπε να με είχε προετοιμάσει αλλά ήλπιζα σε λιγότερη προχειρότητα).

Τότε είχα παρατηρήσει οτι αυτές οι εκδηλώσεις γίνονται αποκλειστικά για τα μάτια των ξένων – γεγονός όχι απαραίτητα αρνητικό αν το Ολοκαύτωμα/Σοά, δηλαδή η εξόντωση των 59.000 ελλήνων, δεν αποκρύπτονταν και δεν αποτελούσε terra incognita για την συντριπτική πλειοψηφία των χριστιανών ελλήνων.

Μια πρόσφατη ιστορία που διάβασα στον Nassos K. επιβεβαιώνει την άποψη μου και αποδεικνύει οτι υπάρχει σοβαρό θέμα με την απόλυτη έλλειψη θέλησης για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού από το επίσημο Ελληνικό Κράτος γιατί όταν θέτουμε υπό αίρεση το ίδιο το Ολοκαύτωμα, δεν πιστεύω οτι οι ζωντανοί εβραίοι μπορούν να ελπίζουν σε κάτι καλύτερο.

Η λογοκριμένη αφίσα

Ο David Tartakover (דוד טרטקובר) είναι ένας διάσημος και πολυβραβευμένος Ισραηλινός γραφίστας, πολιτικός ακτιβιστής και καλλιτέχνης, που με τον άψογο και ευφυή σχεδιασμό του, ασκεί δριμεία κριτική στις κυβερνήσεις του Ισραήλ των τελευταίων δεκαετιών.

Πριν λίγο καιρό, ο Tartakover δέχθηκε μια πρόταση να συμμετέχει στην διεθνή έκθεση αφισών με θέμα τη μετανάστευση που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Μεταναστευτικής Πολιτικής (ΙΜΕΠΟ), υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και πραγματοποιήθηκε στον πολυχώρο εκδηλώσεων μετρό Συντάγματος, από 19 έως 21 Ιουνίου. Μερικοί από τους σημαντικότερους γραφίστες του κόσμου δέχτηκαν το κάλεσμα του Δημήτρη Καραΐσκου και σχεδίασαν από μία αφίσα με θέμα τη μετανάστευση. Η έκθεση προβλήθηκε ελάχιστα. […]

Ένας από τους θρυλικούς Αμερικανούς γραφίστες που συμμετείχαν στην έκθεση, ο James Victore, είχε δηλώσει κάποτε: «Το graphic design αφορά τα θέματα της κουλτούρας, τα κοινωνικά θέματα. Δεν είναι για να πουλάει κάλτσες. Είναι καλό και για να πουλάει κάλτσες, αλλά εκεί που αποδίδει καλύτερα είναι στα κοινωνικά θέματα. Το graphic design είναι ένα ρόπαλο γεμάτο καρφιά – και θέλω να το χρησιμοποιήσω»…

… ο Tartakover όμως λογοκρίθηκε.

Στην αφίσα του, πήρε το εξωφύλλου του διαβατηρίου του παππού του και τύπωσε το παρακάτω στα Αγγλικά: «On October 21, 1938, my grandparents left Vienna, Austria, for Palestine». Η Αυστρία προσαρτήθηκε στη Ναζιστική Γερμανία λίγους μήνες αργότερα. Τα διαβατήρια των David και Rebeka Tartakover φέρουν τη σβάστικα και το γράμμα “J”, με κόκκινο, κάτι που τους χαρακτηρίζει Εβραίους.

Το ΙΜΕΠΟ εντυπωσιάστηκε με την αφίσα, αλλά αρνήθηκε να το προβάλει. Ο πρόεδρος του ινστιτούτου Αλέξανδρος Ζαβός, εξέρφρασε τη λύπη του και έγραψε στον Tartakover: «Φοβάμαι ότι ζούμε σε μια χώρα που βρίσκεται σε μια κρίσιμη κατάσταση κοινωνικά και υπάρχουν εντάσεις παντού. Ταραχές στους δρόμους, αστάθεια, μας κάνουν να φοβόμαστε αντιδράσεις. Κάθε αναφορά στην Παλαιστίνη, για παράδειγμα, ή το Ολοκαύτωμα, μπορεί να προκαλέσει έντονες διαμαρτυρίες που μπορεί να κάνουν κακό στην έκθεση και στον οργανισμό. Ξέρετε, υπάρχουν στενόμυαλοι άνθρωποι που ψάχνουν αφορμές για φασαρία. Για παράδειγμα, έχουμε μετανάστες από Παλαιστίνη, και μπορεί να παρερμηνεύσουν το μήνημα και να μας φέρουν σε δύσκολη θέση. Ώντας ένας κυβερνητικός οργανισμός, είμαστε κάτω από τον έλεγχο του υπουργείου εσωτερικών, έτσι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί σε τέτοιες αποφάσεις».

Ο Tartakover παρέδωσε τελικά μια εναλλακτική αφίσα. Μοίρασε όμως την πρώτη του αφίσα σαν καρτ ποστάλ στους επισκέπτες της έκθεσης, με την απάντηση του Ζαβού στη άλλη πλευρά.

Οι πληροφορίες είναι από σχετικό άρθρο της Haaretz. Τα παραπάνω δεν “ακούστηκαν” πουθενά. Σε κανένα Μέσο. Η λογοκρισία με δικαιολογία την πρόληψη ταραχών προκαταβάλοντας τη σκέψη και την αντίδραση ανθρώπων μου ακούγεται κάπως “χουντικό” ή είναι ιδέα μου; Ποιοι είναι τελικά οι στενόμυαλοι; Αυτοί που “ψάχνουν φασαρίες” ή αυτοί που δεν επιτρέπουν την ελεύθερη διακίνηση μιας ιδέας για να μην “έρθουν σε δύσκολη θέση”; [οι υπογραμμίσεις δικές μου – abra]

Θέλεις κανείς να σχολιάσω; Να μιλήσω για την λογοκρισία; Να μιλήσω για την έγνοια για τις (αντισημιτικές) πιθανές αντιδράσεις ξένων πολιτών σε σχέση με τις ευαισθησίες των ελλήνων ή της ίδιας της Ελληνικής Ιστορίας; Η’ να μιλήσω για το πως στην καημένη Ελλάδα οι Εβραίοι υποτιθέμενα μας τα έχουν πρήξει για το Ολοκαύτωμα αλλά από ότι φαίνεται η πολιτική του ελληνικού κράτους είναι η συστηματική αποφυγή αναφοράς σε αυτό εντός Ελλάδας; A, ξέχασα είναι και τα εβραιοκρατούμενα ΜΜΕ που δεν ανέφεραν τίποτα για την ιστορία.

Αυτό πάντως οφείλουμε όλοι να παρατηρήσουμε είναι τα μηνύματα προς την ελληνική κοινωνία που περνάει το κράτος μας όταν φροντίζει το Υπουργείο Εξωτερικών να μιλάει για το Ολοκαύτωμα προς το εξωτερικό, ενώ από την άλλη φροντίζει το Υπουργείο Εσωτερικών να απαλείφει κάθε αναφορά στο Ολοκαύτωμα στους εσωτερικό, χρησιμοποιώντας ακόμα και την Λογοκρισία.

Προσωπικά περιμένω την άμεση απόλυση του κ.Ζαβού ως ακατάλληλου γιατί ούτε η λογοκρισία μου αρέσει και ούτε η δειλία του.

Ioannina: antisemitic violence escalates/ Ιωάννινα: οι αντισημιτικές επιθέσεις κλιμακώνονται

English (greek translation follows)

Again vandalized

For the 4rth (!) time since the beginning of 2009 the Jewish cemetery of Ioannina was vandalized, escalating the climate of intimidation against the Jewish Community of Ioannina which is a member of the oldest branch of Greek Jewry – the Romaniote Jews who trace their ancestry in Greece back to millenia; again amidst the general indifference of the city and the Greek State.

In the night of Wednesday 8th of July, unknown perpetrators yet again unleashed their hate smashing at least 3 graves and not limiting themselves to mere antisemitic graffiti as it happened tenths of times in the past decade.  And, what a surprise, nobody heard or seen anything…again. This was the fourth time since January and it follows one of the most brutal antisemitic attacks ever to have happened in post-WW2 Greece, where just a month ago specific contemporary graves belonging to families of living Yanniote Jews were smashed, the corpses themselves exposed and the Holocaust Memorial vandalized by spraying blood of a smashed animal.

At that time the president of the Community Prof.Elissaf, who had the tomb of his own mother destroyed, accused the Police of criminal negligence since the attacks on the Cemetery were incessant. He asked for solidarity by the city of Ioannina, a plea which was met with indifference or even downright mockery.

The community of Yaniote Jews also has an important group in New York formed by Greek Jews from Yannina who emigrated in the US and formed the Kehila Kedosha Jannina and the synagogue found in Lower East Side. They have kept strong ties with their origins and visit often Ioannina. Their last visit happened after the last attack and in their newsletter they claim that the perpetrators are neonazis and denounce the response of the Police and the indirect support of the local Church to the neonazis, while the City Council refused to openly deal with the matter.

Before quoting here a small excerpt of their newsletter let me remind you that the Police itself was implicated in 2002 in the series of vandalisms when the head of the Narcotics Dept Mr.Dakoumes was surprised by his colleagues inside the cemetery that had just been vandalized. The story, despite requests for the Prosecutor to intervene, was subsequently covered up.

Here’s the excerpt of the July Newsletter of Kehila Kedosha Yannina of New York.

There is no doubt that the culprits are known to both the police and the city. They are members of an openly neo-Nazi group that have publicly demonstrated in the city. The reaction of the police chief was to mock one of the members of the Jewish community as she wept at the destruction. When asked to denounce the vandalism, the local bishop stated that he did not want to get “political”. The Mayor has remained conveniently low-profile. While articles appeared in the local newspapers of Ioannina and in two Athenian papers, that was it! Members of the Jewish community in Salonika were unaware of the vandalism when our group visited a few days afterwards.

In my personal opinion I find even more disturbing, than these neonazi antisemitic attacks, the complete indifference by the local representatives of the Greek State. And let’s presume that the Ioannina Police Dept is no better than the Greek Police in general which has often been accused of colluding with neonazi groups. Where is the civil society of Ioannina? Where are the leftist organizations and parties who claim to fight fascism? I won’t even mention the Church of Ioannina which apparently continues the tradition of keeping quiet when Jews are persecuted, (but had been quite vocal regarding looting their assets during the Shoah). Immediate action must be taken to safeguard the tombs where our forefathers still rest, the perpetrators finally apprehended and an honest effort to counter antisemitism so that next time this happens we won’t have to beg for solidarity. It goes without saying that the Police Department of Ioannina should immediately change policy since their are not only credited with their failure to bring the neonazis to justice but also are found of a suspicious unwillingness to deal with the matter.

Τhe pain is ours, the shame is theirs.

Ελληνικά

Για την τέταρτη φορά (!) από την αρχή του έτους, το Εβραϊκό Νεκροταφείο των Ιωαννίνων έπεσε θύμα βανδαλισμού κλιμακώνοντας το κλίμα εκφοβισμού κατά της Κοινότητας των Ιωαννίνων που είναι ηναι μέλος του παλαιότερου κλάδου του Ελληνικού Εβραϊσμού, των Ρωμανιώτων που μετρούν μια υπερδισχιλιετή παρουσία στον ελλαδικό χώρο. Ξανά δυστυχώς μέσα στην αδιαφορία του Κράτους και της πόλης των Ιωαννίνων.

Το βράδυ της Τετάρτης 8 Ιουλίου, άγνωστοι επιτέθηκαν στο νεκροταφείο καταστρέφοντας τουλάχιστον 3 τάφους και χωρίς να περιοριστούν απλά σε αντισημιτικά γκραφίτι όπως συνέβη δεκάδες φορές τα τελευταία χρόνια. Και,  τι έκπληξη, κανείς δεν είδε ή άκουσε τίποτα…ξανά. Αυτή ήταν η τέταρτη φορά από τον Ιανουάριο και ακολουθεί μια από τις χειρότερες αντισημιτικές επιθέσεις που συνέβησαν μετά τον Β’ΠΠ στην Ελλάδα, όταν καταστράφηκαν συγκεκριμένοι πρόσφατοι τάφοι που ανήκαν σε οικογένειες που ακόμα ζουν στην πόλη, τα λείψανα των οποίων εκτέθηκαν και το Μνημείο του Ολοκαυτώματος βανδαλίστηκε με αίμα ζώου.

Ο πρόεδρος της Κοινότητας Καθηγητής Ελισσάφ, που τάφος της ίδιας του της μητέρας είχε καταστράφεί, τότε είχε κατήγγειλει  την Αστυνομία για εγκληματική αδιαφορία αφού οι επιθέσεις είναι συνεχείς. Η έκκληση του για αλληλεγγύη από την πόλη των Ιωαννίνων έπεσε στο κενό και μάλιστα έγινε δέκτης εμπαιγμών.

Η κοινότητα των Γιαννιωτών Εβραίων έχει ένα σημαντικό παρακλάδι στην Νέα Υόρκη που αποτελείται από γιαννιώτες που μετανάστευσαν στις αρχές του αιώνα στις ΗΠΑ και οι οποίοι δημιούργησαν την Κεϊλά Κεντόσα Γιάννινα με μια συναγωγή στο Lower East Side. Έχουν κρατήσει στενή επαφή με το τόπο καταγωγής τους και συχνά τον επισκέπτονται. Η τελευταία τους επίσκεψη τον περασμένο μήνα οδήγησε σε μια ανακοίνωση που καταγγέλλουν τους δράστες οτι είναι γνωστή νεοναζιστική ομάδα, η Αστυνομία είναι εχθρική, ο τοπικός Μητροπολίτης έμμεσα στηρίζει τους νεοναζί δράστες αρνούμενος κατηγορηματικά να τα καταδικάσει, ενώ ο Δήμος αρνείται να πάρει δραστική θέση.

Αξίζει να θυμηθούμε οτι η ίδια η Αστυνομία είχε βρεθεί μπλεγμένη σε μια βεβήλωση το 2002, όταν αστυνομικοί ξάφνιασαν τον αρχηγό της Δίωξης Ναρκωτικών κ.Δακουμέ στο νεκροταφείο που μόλις είχε βανδαλιστεί. Παρά τις εκκλήσεις για παρέμβαση του Εισαγγελέα, η υπόθεση καλύφθηκε.

Η κοινότητα των γιαννιωτών εβραίων της Νέας Υόρκης στο ενημερωτικό δελτίο του Ιουλίου:

There is no doubt that the culprits are known to both the police and the city. They are members of an openly neo-Nazi group that have publicly demonstrated in the city. The reaction of the police chief was to mock one of the members of the Jewish community as she wept at the destruction. When asked to denounce the vandalism, the local bishop stated that he did not want to get “political.” The Mayor has remained conveniently low-profile. While articles appeared in the local newspapers of Ioannina and in two Athenian papers, that was it! Members of the Jewish community in Salonika were unaware of the vandalism when our group visited a few days afterwards.

Η προσωπική μου άποψη είναι οτι δεν είναι μόνο απαράδεκτες αυτές οι νεοναζιστικές, αντισημιτικές επιθέσεις. Ακόμα περισσότερο απαράδεκτη είναι η αδιαφορία των τοπικών εκπροσώπων του Κράτους. Μα ας δεχτούμε οτι η Αστυνομική Διεύθυνση Ιωαννίνων δεν διαφέρει από την Ελληνική Αστυνομία που συχνά κατηγορείται οτι συνεργάζεται με νεοναζιστικές ομάδες. Πού είναι η κοινωνία των Ιωαννίνων; Που είναι τα υποτιθέμενα αντιφασιστικά αριστερά κόμματα και οργανώσεις; Δεν αναφέρω καν την Μητρόπολη των Ιωαννίνων που συνεχίζει τη παράδοση της σιωπής όταν οι εβραίοι καταδιώκονται αλλά υπήρξε ιδιαιτέρως δραστήρια όταν θέλησε να «εκμεταλλευθεί» τις περιουσίες τους κατά την διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Άμεσες ενέργειες πρέπει να γίνουν ώστε να προστατευθούν οι τάφοι των οικογενειών μας από μελλοντικές επιθέσεις, οι δράστες να συλληφθούν και τα Ιωάννινα να λάβουν συγκεκριμένη και δημόσια δράση ενάντια στον αντισημιτισμό ώστε να μην χρειάζεται η Κοινότητα να εκλιπαρεί για λίγη συμπαράσταση. Αυτονόητη είναι η άμεση αλλαγή της στάσης της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ιωαννίνων που χρεώνεται όχι μόνο την ανικανότητα της να συλλάβει τους δράστες αλλά και από μια ύποπτη απροθυμία.

Ο πόνος είναι δικός μας – η ντροπή είναι δική τους.

«Ο Θεός σας είναι κλέφτης» – μια εβραϊκή ιστορία / «Your God is a thief» – a Jewish story

Ελληνικά (english translation follows)

Η κόρη του Γκαμλιέλ

Μια φορά ο Ραμπάν Γκαμλιέλ, (Ραμπάν είναι ο τιμητικός τίτλος που ανήκει στον ραβίνο που ηγείται του Ραβινικού Συμβουλίου), βρέθηκε μπροστά στον Αυτοκράτορα των Βαβυλωνίων ο οποίος τον κορόιδευε:

«Ο Θεός σας είναι κλέφτης γιατί έχει γραφεί οτι ο Κύριος προκάλεσε έναν βαθύ ύπνο στον Αδάμ και τότε του αφαίρεσε μια πλευρά για να φτιάξει την Εύα«. Ο Γκαμλιέλ σάστισε δε μπορούσε να του απαντήσει και τότε η κόρη του, του ζήτησε να παρέμβει. Η κοπέλα γύρισε στον Αυτοκράτορα και του είπε: «Δώσε μου ένα αξιωματικό για να ερευνήσω μια καταγγελία«. «Τι είδους καταγγελία ;» ρώτησε ο Αυτοκράτορας. «Ένας κλέφτης μπήκε χθες στο διαμέρισμα μας και μας έκλεψε ένα μπρούτζινο λυχνάρι και μας άφησε ένα χρυσό στη θέση του«. «Μακάρι ένας τέτοιος κλέφτης να με επισκεπτόταν κάθε μέρα !«, εξεφώνησε ο Αυτοκράτορας γελώντας με την ανοησία της κοπέλας. Και τότε αυτή απάντησε: «Ορίστε! Μα και ο Θεός μας έκανε το ίδιο γιατί αφαίρεσε ένα απλό πλευρό από τον Αδάμ αλλά του έδωσε μια γυναίκα στο πλάι του!«.

Μια μικρή ιστορία κλεμμένη από μια τελετή Μπατ Μίτζβα που έχω παρευρεθεί, (οι εβραίες κοπέλες στα 12 τους ενηλικιώνονται θρησκευτικά και γίνονται Μπατ Μίτζβα, δηλαδή Κόρες του Νόμου). Άλλωστε ας μην ξεχνάμε οτι το να πεθάνει η γυναίκα ενός εβραίου, είναι σαν να καταστρέφεται ο ίδιος ο Ναός κατά την διάρκεια της ζωής του σύμφωνα με τον Ραβίνο Ελεαζάρ.

Σας συμβουλεύω να διηγηθείτε αυτή την ιστορία απόψε στις γυναίκες και κοπέλες σας – το αξίζουν…

(και αν όχι, τουλάχιστον θα αποφύγετε την κρεβατομουρμούρα για ένα βράδυ!)

English

Once Rabban Gamliel, (Rabban is the honorary title bestowed to the leaders of the Rabbinical Council), found himself in front of the Emperor of Babylon who mocked him:

«Your God is a thief, for it is written that the Lord caused a deep sleep to fall upon Adam and while he slept He took one of his ribs«. Gamliel was at a loss but then his daughter asked him to leave it to her to answer. She turned at the Emperor and said: «Give me an officer to investigate a  charge«. «What kind of charge ?» the Emperor asked her. «A thief visited us last night and robbed us of a bronze lamp, leaving a golden one in its place«. «Would that such a thief visited me every day !» the Emperor exclaimed, laughing at the girl’s silliness. She, then, retorted: «Ah! Our God did the same because he deprived Adam of a mere rib but He presented a wife by his side !«.

A small story which I stole from a Bat Mitzvah ceremony I attended, (Jewish girls at the age of 12 come of age religiously and become Bat Mitzvah, ie Daughters of the Law). Let’s not forget that for a Jew’s wife to die, is like the Temple be destroyed during his lifetime according to Rabbi Eleazar.

I recommend you tell this story to your wives and girlfriends tonight – they deserve it…

(and if not, at least you'll save yourselves from the bed nagging for a night!)

Χάγκεν Φλάισερ – «Οι Πόλεμοι της Μνήμης», μια βιβλιοκριτική

ΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

Συγγραφέας: ΦΛΑΙΣΕΡ ΧΑΓΚΕΝ

Εκδόσεις: ΝΕΦΕΛΗ

– Χρονολογία Εκδοσης: 2008
– Σελίδες: 676
– ISBN: 978-960-211-893-1

Περιγραφή:

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος είναι το αποφασιστικότερο γεγονός του 20ού αιώνα, καθώς n βαριά σκιά του «αγκάλιασε» όλο τον πλανήτη και είχε συνέπειες από την προσωπική και οικογενειακή τύχη τού καθενός, έως την εξόντωση ή μετατόπιση ολόκληρων πληθυσμών και το σχηματισμό ή τη διάλυση χωρών. Η μνήμη του πολέμου συνεχίζει να είναι επώδυνη και να προκαλεί παθιασμένες συζητήσεις. Όταν σίγησαν τα όπλα, ακολούθησαν οι πόλεμοι τnς ιστορίας που δεν λένε ακόμα να λήξουν, στο βαθμό που το τέλος του πολέμου ήταν η καταστατική πολιτική και ιδεολογική στιγμή τnς εποχής που ακολούθησε.

Κάθε μείζων ιδεολογική αλλαγή, ιδιαίτερα μετά τηv καθοριστική τομή του 1989, προϋποθέτει και αλλαγές στον τρόπο που θυμόμαστε, εξιστορούμε και ερμηνεύουμε τον πόλεμο συνολικά, ή τα επί μέρους στοιχεία του. Ο Χάγκεν Φλάισερ, μετά το μνημειώδες έργο του για τηv Ελλάδα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αφηγείται εδώ, μέσα από μια εξαντλητική έρευνα, τους πολέμους τnς μνήμης που εκτυλίχθηκαν στη δημόσια ιστορία, καλύπτοντας ουσιαστικά όλες τις εμπλεκόμενες χώρες από την Ευρώπη έως την Άπω Ανατολή και την Αμερική.

Αντώνης Λιάκος

Δεν έχει να πω πολλά περισσότερα από ορισμένες βιβλιοκριτικές που θα παραθέσω. Το βιβλίο το διάβασα και οφείλω να ομολογήσω οτι είναι από τις σπάνιες φορές όπου τέτοια θέματα αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα, χωρίς ηθικολογίες ή στοιχειώδη έλλειψη γνώσεων που συχνά χαρακτηρίζει άλλα βιβλία που έχω διαβάσει. Αν θα έπρεπε να μου ζητηθεί ένας λόγος για τον οποίο προτείνω αυτό το βιβλίο θα απαντούσα οτι πολύ απλά αποτελεί, ίσως, το μοναδικό βιβλίο στα ελληνικά στο οποίο το θέμα της μνήμης του Β’ΠΠ δεν αντιμετωπίζεται πολιτικά και ούτε αποκλειστικά ελληνοκεντρικά, χωρίς όμως να παραμελεί τις «δύσκολες» ελληνικές παραμέτρους.

Δεν πιστεύω οτι αποτελεί εύκολο βιβλίο, όχι γιατί δεν είναι καλογραμμένο, αλλά γιατί προϋποθέτει ορισμένες ιστορικές γνώσεις απαλλαγμένες από αγκυλώσεις – κάτι δύσκολο σε μια χώρα που πέρασε έναν αιματηρό εμφύλιο και ο οποίος, αναμενόμενα, αποτελεί το πρίσμα μέσα από τον οποίο αξιολογεί την μνήμη. Το βιβλίο αναφέρει μια πληθώρα γεγονότων που φωτίζουν την σημερινή πραγματικότητα και το ιστορικό υπόβαθρο μερικών ακατανόητων, για τον μέσο Έλληνα, συμπεριφορών στην Ευρώπη. Μπορεί να μην φέρνει κάτι νέο όσο αφορά την ιστορική έρευνα αλλά διατυπώνει ορισμένα συμπεράσματα που ο μέσος αναγνώστης θα βρει σχεδόν επαναστατικά, δεδομένου του γεγονότος στην Ελλάδα περάσαμε κατευθείαν στον ρεβιζιονισμό χωρίς να έχουμε ποτέ εξετάσει με σοβαρότητα την ίδια την ιστορία. Αυτό ισχύει ειδικά στο τομέα του Ολοκαυτώματος/Σοά που αποτελεί σημαντικό αλλά όχι κεντρικό θέμα το βιβλίου – ένα Ολοκαύτωμα που στην Ελλάδα «κουραστήκαμε» να ακούμε χωρίς ποτέ να έχουμε μιλήσει για αυτό και αγνοώντας το σύνολο της ελληνικής εμπειρίας.

Ορισμένα άρθρα:

…πάνω απ’ όλα ευαίσθητος άνθρωπος και υποψιασμένος πολίτης, ο Φλάισερ δεν ηθικολογεί, ούτε αποδίδει ευθύνες. Στο πρόσφατο έργο του μας θέτει απέναντι σε διλήμματα παράγωγα των χρήσεων και των καταχρήσεων της Ιστορίας και μας καλεί να μην εξαλείψουμε από τη μνήμη μας τη ναζιστική θηριωδία, να σταθούμε με περίσκεψη στη μοναδική ιστορική εμπειρία του Ολοκαυτώματος, της Σοά, όπως επιλέγει να την αποκαλεί· τέλος, να αντιμετωπίσουμε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο χωρίς την ανάγκη των ισολογισμών. Ανάμεσα στις μνήμες και στα θραύσματά τους, ανάμεσα στη λήθη και στη συνεχή μνημόνευση, στο «εύκολο παιχνίδι της ιστορικής φαντασίας για ιδιοτελείς σκοπούς», με γνώση και σύνεση μας υπενθυμίζει ότι η Ιστορία δεν μπορεί να είναι αναλώσιμο είδος, ούτε καταναλωτικό αγαθό…

Η Δημόσια Ιστορία προβάλλει τώρα τα θύματα και όχι τους θύτες

Η διαχείριση της μνήμης

histo-tainment ή πώς μας επηρεάζει η Δημόσια Ιστορία

Εβραϊκό Φεστιβάλ στην Ρόδο/ Jewish Festival in Rhodes

Ελληνικά (english translation follows)

H Ρόδος είναι μια από τις «μικρές» κοινότητες σε μέγεθος αλλά μια από τις πιο δραστήριες. Τον Ιούλιο η Κοινότητα θα διοργανώσει ένα μικρό εβραϊκό φεστιβάλ και καλεί όλους τους ροδίτες και τουρίστες που θα βρίσκονται στο νησί να συμμετάσχουν στις εκδηλώσεις. Οι εκδηλώσεις ξεκινούν την Πέμπτη 23 Ιουλίου και συνεχίζουν καθημερινά μέχρι την Κυριακή – το πρόγραμμα μπορείτε να το βρείτε εδώ, ενώ στον εξαιρετικό ιστότοπο της Κοινότητας Ρόδου μπορείτε να βρείτε οδηγίες για την τοποθεσία της Συναγωγής Καχάλ Σαλόμ και της εβραϊκής συνοικίας Τζουδερία. Αλλαγές ή άλλες εκδηλώσεις θα αναρτηθούν στην σελίδα μου με τις εβραϊκές εκδηλώσεις.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ 23-26 ΙΟΥΛΙΟΥ 2009

Πέμπτη, 23 Ιουλίου 2009

11:00 πμ Εβραϊκό Νεκροταφείο, Λεωφόρος Ρόδου-Καλλιθέας
Τέλεση Ασκαβά (επιμνημόσυνη δέηση)

7:00 μμ Συναγωγή «Σαλώμ», Μεσαιωνική Πόλη-Ρόδος
Tα αποκαλυπτήρια του “Βιβλίου Μνήμης”, της λίστας των ονομάτων όλων των θυμάτων του Ολοκαυτώματος της Ρόδου και της Κω

Παρασκευή, 24 Ιουλίου 2009

7:45 μμ Συναγωγή «Σαλώμ», Μεσαιωνική Πόλη- Ρόδος

Λειτουργία Καμπαλάτ Σαμπάτ («υποδοχή του Σαββάτου» – ανοικτό σε όλους)

9:00 μμ Δείπνο Καμπαλάτ Σαμπάτ, προαιρετικό με συμμετοχή

Σάββατο, 25 Ιουλίου 2009
9:00 πμ Συναγωγή «Σαλώμ», Μεσαιωνική Πόλη-Ρόδος
Λειτουργία Σαμπάτ, θα ακολουθήσει «Μπεραχά»

8:30 μμ Θερινός κινηματογράφος «Ρόδων», Ρόδος

Προβολή δυο ντοκυμαντέρ:
”Το τραγούδι της ζωής” & “Αβραάμ-Αλμπέρτο” – Είσοδος ελεύθερη

Κυριακή, 26 Ιουλίου 2009
11:30 πμ Μνημείο Ολοκαυτώματος, Πλατεία Εβραίων Μαρτύρων
Επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα του Ολοκαυτώματος – Κατάθεση στεφάνων

English

The Jewish Community of Rhodes is one of the smallest, population-wise, of the Jewish communities in Greece albeit one of the most active ones. Beginning Thursday July the 23rd and through Sunday, the Community will host a mini jewish festival and invites all the people of Rhodes and all visitors to come and visit it. The full program can be found in here, while in the excelent site of the Community you can find instructions on how to reach the Kahal Shalom Synagogue and the old jewish ghetto named Juderia. Any changes will be posted in my page about Jewish Events in Greece.

PROGRAM OF EVENTS 23-26 JULY 2009

Thursday, 23 July 2009

11.00 Jewish cemetery, Rhodes-Kallithea Avenue

Ashkava (memorial service)

19.00 Shalom Synagogue, Old Town ,Rhodes

The unveiling the “Book of Memory”, listιng of the names of all the victims of the Holocaust from Rhodes and Cos

Friday, 24 July 2009

19.45 Shalom Synagogue, Old Town, Rhodes

Kabbalat Shabbat service

21.00 Kabbalat Shabbat dinner (optional)

Saturday 25 July 2009

08.30 Shalom Synagogue, Old Town, Rhodes

Shabbat service, followed by “Beraha” brunch

20.30 Open cinema “Rodon” – RhodesPresentation of two documentaries , (free entrance)

1. “The song of life”
2. “Avraam-Alberto”

Sunday, 26 July 2009

11.30 Holocaust Memorial Site, Old Town, Rhodes

Memorial service for the Holocaust victims of Rhodes – Wreath lying ceremony